Сөөлгү каш чылдарда Тывада тудуг ажылдары бурунгаар хөгжүп, чуртталга бажыңнары болгаш социал албан черлери, ооң иштинде чаа школалар удаа-дараа ажыглалга кирип эгелээнин көрүп чор бис. Ооң-биле чергелештир ажылчын мергежилдерниң ат-алдары база көдүрлүп эгелээн деп болур. Амгы үеде бедик мергежилдиг дашчы, каңнакчы азы тудугжу кижи, күрүне ооң күш-ажылын үнелээр болгаш көвей акша-шалыңны төлеп бээр дээрзинге бүзүрелдиг.
Бөдүүн ажылчын кижилерни хүндүлеп, үнелеп көрбүшаан, "Тувинец" деп журнал тускай рубриканы ажыткан. Бөгүнгү номерниң Маадыры – онза айыылдыг-даа болза, эң ажыктыг болгаш хөй акша-шалыңныг мергежил деп санадыр бедик кран башкарарынга Тывада кара чаңгыс херээжен кижи – Артыжаана Намзырай-биле силерни таныштырарын шиитпирледивис.
АНКЕТА:
АРТЫЖААНА НАРЫН-ООЛОВНА НАМЗЫРАЙ
Бедик кран башкарыкчызы.
Төрүттүнген чылы: от олуттуг, чылан чылы.
Сылдызы: те.
Меңгизи: 5 сарыг меңгилиг.
Амыдыралда удуртулга, кыйгырыы? Чуртталгага ынак, быжыг тура-соруктуг болуру эргежок чугула. Кажан-даа, кандыг-даа үелерде бергелер турган болгаш тургустунуп кээп болур. Ону шыдажып эртер херек. Сорулганы салган соонда бодунга бүзүрээр болгаш чүгле ону чедип аар мен дээш бурунгаар чүткүүр ужурлуг бис.
Тываның кайы булуңунга барыксаар силер? Төрээн Тывавыстың каас-чараш булуңнарын, өскен-төрээн чурттум Бай-Тайгадан эгелээш, Тожу, Мөңгүн-Тайгага чедир көрген мен. Чаңгыс барбаан, черим Тере-Хөл кожууннуң Кунгуртуг суур болур. Аңаа чедер күзелдиг мен.
Ынак ыраажыңар кымыл? Тыва Республиканың алдарлыг артизи Херел Мекпер-оолдуң ырларын сонуургап дыннаар мен.
ЧЕДИ УГБАШКЫ—ЧЕДИ КАДЫ ТӨРЭЭННЕР Артыжаана Нарын-ооловна Намзырай, Бай-Тайга кожууннуң Тээли суурга бөдүүн малчын өг-бүлениң хеймер кызы болуп төрүттүнген. Кады төрээн угбалары болгаш чаңгыс акызы-биле кады шупту 7 ажы-төлдү ада-иези өстүрген. Акызы Шериг-оол, аар аарыгның уржуундан, 48 харлыында чок болган. Улуг угбазы Марина Нарын-ооловна Чалбаа Москвада хеймер уруунуң чанында уйнуктарын карактажып чурттап олурар. Ооң соонда төрүттүнген угбазы Алимаа Бай-Тайга кожууннуң Тээли суурда, ада-иезинден артып калган мал-маганын хүлээнип алган малдап чоруур. Ортун угбазы Айлан —Мөңгүн-Тайганың Мөген-Бүрен ортумак школазында башкы. Угбашкыларның дөрт дугаар кады төрээни – Аяна, Кызыл хоорайның 19 дугаары школазында фельдшер. Артыжаанадан улуг угбазы Аржаана — Республиканың № 1 эмнелгезинде эмчи сестразы. Солагай талазындан …